Kim jest negronautka? To podróżniczka po swojej tożsamości, która konstruuje się wobec czarności.
Po co przychodzi? Żeby stworzyć polską, czarną narrację, nienaznaczoną historią niewolnictwa i kolonializmu.
Czy murzynkę można przestać widzieć?
Spektakl „Negronautki” to finał PROJEKTU: MURZYNKA, realizowanego w ramach programu „Placówka” Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego.
Prace nad spektaklem poprzedził „casting do roli murzynki” oraz akcja crowdfundingowa.
Do udziału w castingu zostały zaproszone tylko białe osoby. Uczestników proszono między innymi o wcielenie się w „rolę murzynki”. Skojarzenia, schematy i stereotypy, pozwoliły zbudować figurę czarnej bohaterki. W castingu wzięło udział prawie 100 osób. Do dalszego udziału w projekcie wybrano dwoje performerów.
II etap to kampania crowdfundingowa „Send me back to Africa”. Była ona odpowiedzią na ksenofobiczne pragnienia, aby osoby czarnoskóre miały swoje terytorium, a nie żyły w Polsce. Zebrane pieniądze miały zostać przeznaczone na stworzenie organizacji, która zajmie się wysyłaniem/odsyłaniem czarnych osób mieszkających w Polsce do krajów afrykańskich. Z potrzebnych 12 tys. zł zebrano 30 zł i prawie 800 rasistowskich komentarzy pod artykułami w mediach elektronicznych, które informowały o „nietypowej zbiórce”.
Zarówno casting jak i akcja crowdfundingowa – oparte, co oczywiste, na mechanizmach prowokacji – posłużyły jako punkt wyjścia i bogaty materiał do pracy nad spektaklem „Negronautki”, którego premiera odbędzie się 7 września o godz. 19:00 w Instytucie Teatralnym (kolejny pokaz: 8 września, godz. 19:00). Chcemy porozmawiać w nim o czarności inaczej niż przez pryzmat rasizmu. Nie chcemy wykorzystywać czarności instrumentalnie tylko po to, by opowiadać na przykład o niewolnictwie w Stanach Zjednoczonych. Historia niewolnictwa nie jest historią czarnych Polaków. Rasizm jest tylko jedną z powierzchni tworzących opowieść o negronautkach.
Koncepcja PROJEKTU: MURZYNKA od początku była znana wszystkim realizatorom (zwłaszcza artystkom, które zaangażowały się w kampanię crowdfundingową „Send me back to Africa”).
„Poza dzikością, dzikość poza… dźwiękiem niezadanego pytania… zostaniesz z i dla negronautek”
„To zakończy się wymianą, miłością i partnerstwem. Zakończy się tak, jak się zaczęło, w ruchu, pomiędzy różną modalnością bycia i należenia; w drodze do nowej ekonomii: dawania, brania, trwania z i dla, która kończy się wspólną podróżą do innego miejsca. Negronautki docierają do momentu w którym zaczyna się poszukiwanie kontaktu; ze stanu popękanego bycia czynią wspólną sprawę, pęknięcia, które również są czarnością, które pozostają czarnością i pozostaną pęknięciem – zepsutą egzystencją, ponieważ ten spektakl nie jest o naprawie. Negronautka przychodzi, aby podważyć faktyczność czarności, nie odmawiając pragnienia do bycia nią. Negronautka odchodzi, by pozostawić cię z myślą o tym, że czarność nie jest własnością czarnych”.
Wiktor Okwar
____________________________
Występują:
Sylwia Achu, Aleksandra Bożek-Muszyńska, Bonnie Sucharska, Tomasz Szczepanek
Reżyseria i tekst: Wiktor Okwar.
Dramaturgia: Gosia Wdowik
Choreografia: Ramona Nagabczyńska
Wideo: Natan Berkowicz
Scenografia i reżyseria światła: Aleksandr Prowaliński / Joanna Antoniewicz
Kostiumy: Marcin Kosakowski
Muzyka: Lubomir Grzelak
Make up: Zuzanna Tokarska
W spektaklu wykorzystywane są światła stroboskopowe oraz głośna muzyka.